— آهارزنی
آهار عبارت است از اضافه نمودن مواد اضافی به نخ تا نخ استحکام و مقاومت کافی را جهت انجام عملیات بافندگی پیدا نماید.
مهم ترین خصوصیاتی که آهار به نخ می دهد عبارت است از:
۱- کاهش پرز نخ
۲- افزایش استحکام نخ
۳- افزایش وزن نخ
۴- افزایش خواص زیر دست پارچه
۵- پوشانیدن عیوبی که در نخ ممکن است وجود داشته باشد.
– اجزای تشکیل دهنده مواد آهاری عبارتند از:
۱- چسب یا Binder که نقش اصلی در ایجاد استحکام در نخ را دارد.
۲- مواد روغنی و نرم کننده ها که برای جلوگیری از خشک شدن نخ به آنها زده می شود.
۳- مواد افزودنی که می تواند شامل انواع مواد ضد کف، مواد ضد باکتری، امولیسیون کننده ها، مواد ضد الکتریسیته ساکن باشد.
۴- حل کننده که معمولاً آب می باشد.
– خصوصیات یک ماده آهاری
۱- باید خواص فیزیکی نخ را بهبود بخشد (استحکام کششی نخ، قابلیت ازدیاد طول، الاستیسیته)
۲- چسبندگی: بتواند الیاف را به نخ بچسباند و نیز خودش به نخ بچسبد.
۳- نرمی و انعطاف پذیری (جهت مقابله با نیروهای خمشی در ماشین بافندگی)
۴- دوام در مقابل سایش (بر اثر برخورد با دستگاه بافندگی، میل میلک و شانه)
۵- موازی قرار گرفتن الیاف روی نخ
۶- نفوذپذیری مواد آهاری به داخل نخ
۷- غلظت یا ویسکوزیته نخ ماده آهاری
۸- یکنواختی
۹- چربی و روغنی بودن ماده آهاری
۱۰- ضد کپک بودن ماده آهاری
۱۱- ضد بو و کف بودن ماده آهاری
۱۲- خاصیت ضد آتش ماده آهاری
۱۳- درجه ذوب پایین
۱۴- زمان پخت کوتاه داشته باشد.
– مقدار و نوع آهاری که به نخ اضافه می شود به عوامل زیر بستگی دارد:
۱- نمره و نوع نخ: به نخ های چند لا که دارای قدرت کافی باشند آهار زده نمی شود و نخ های ظریف تر به آهار قوی تری احتیاج دارند.
۲- تراکم تار و پود: ازدیاد تراکم تار و پود باعث افزایش اصطکاک بین نخ های تار گردیده در نتیجه به آهار قوی تری احتیاج است.
۳- نوع بافت: از آنجایی که در بافندگی، بافت های ساده در مقایسه با بافت های دیگر مثل سرژه و ساتین، اصطکاک بیشتری بین نخ های تار به وجود می آورند، لذا آهار قوی تری برای تارهای این بافت ها مورد احتیاج می باشد.
۴- نوع الیاف: سطح نایکنواخت و جذب رطوبت بیشتر الیاف طبیعی، آهارزنی آنها را از الیاف مصنوعی که معمولاً دارای سطح صافی می باشند، آسان تر می سازد.
اجزای آهار
چسب آهار : چسب آهار جز اصلی یک آهار محسوب می شود وانواع آن عبارت است از چسب نشاسته طبیعی (نشاسته سیب زمینی , ذرت , آرد ), چسب نشاسته اصلاح شده , چسب پرو تئین( کازئین , ژلاتین ) , مواد پلی مری
مواد نرم کننده : شامل روغن حیوانی , روغن گیاهی , صابون , روغنهای صابونی شده.
مواد جاذب الرطوبه : که می توان گلیسرین را نام برد .
مواد ضد قارچ و کپک
نخهای مختلف بسته به جنسشان آهارهای مختلف دارند مثلا برای نخهای با لیفهای مصنوعی مثل پلی استر ویا مخلوط با پنبه یا ویسکوزترکیب متفاوتی نسبت به نخ تار پنبه دارد
نسخه پیشنهادی اهار برای چله با نخ پنبه
ترکیب این آهار از نشاسته ( گندم وذرت) بعلاوه اوره ( برای جاذب الرطوبه کردن نخ آهار خورده بکار میرود) وبعنوان چسب آهار از پلی ونیل الکل استفاده میشود
فورمول این اهار برای ساخت اولیه ۴۵٪ نشاسته گندم ٪۴۴ نشاسته ذرت ٪۸ اوره و٪۳ پلی ونیل الکل
این مجموعه مخلوط میگردد وبرای استفاده ٪۸ ازین آهار را در آب سرد ریخته وبه آرامی حرارت میدهیم تا بجوش آید واصطلاحا آهار قوام آید وهمراه آن ۵ گرم درلیتر روغن آهار اضافه میکنیم تا نخ درعین حال که آهار خورده، نرم هم باشد تا در اثر اصطکاک با پود خشک نباشد که موجب ریزش آهار وضعیف شدن نخ تار گردد.
علاوه بر مواد فوق به آهار ضدکف هم اضافه می شود تا از فردار شدن نخ تارچله جلوگیری شود.
با تشکر ویژه از جناب آقای مهندس استاد بابت ارائه مطالب فوق
